Autor: FWG
O cyklu debat eksperckich “2023. Gospodarka ma głos”, organizowanych przez Towarzystwo Ekonomistów Polskich, a wspieranych przez FWG, pisaliśmy w zeszłym miesiącu. Każda debata skupia się na odrębnym zagadnieniu, odgrywającym kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości gospodarczej kraju. Rozmowy są archiwizowane i dostępne do ponownego obejrzenia.
Tematyka debat obejmuje szerokie spektrum aspektów gospodarczych, od polityki podatkowej po rozwój sektorów strategicznych. Jest to kompleksowe podejście, które pozwala na całościowe spojrzenie na wyzwania i możliwości polskiej gospodarki. Jednym z celów cyklu jest sformułowanie rekomendacji dla polityki gospodarczej.
W pierwszej debacie pt. „Stan i perspektywy polskiej gospodarki” wzięli udział: prof. dr. hab. Monika Marcinkowska z Uniwersytetu Łódzkiego, dr hab. Andrzej Rzońca ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie oraz były przewodniczący TEP dr hab. Jan Hagemejer z Fundacji CASE i Uniwersytetu Warszawskiego.
Rozmówcy poruszyli m. in. problem niedostatku rąk do pracy i spadek ilości inwestycji. Zdaniem Jana Hagemejera, ryzyko inwestowania pobudzają problemy z praworządnością i dalsze pogorszenie efektywności sądownictwa, jak również nasilająca się korupcja.
Ponadto, jak zauważyła Monika Marcinkowska, silny wzrost inflacji nadwątlił wiarygodność NBP. – Reguły fiskalne stały się fasadą za sprawą nieobjętych nimi nowych funduszy pozabudżetowych – alarmowała. Stwierdziła także, że pogłębiło się wzajemne uzależnienie sektora publicznego oraz bankowego.
Andrzej Rzońca zwrócił uwagę na rewolucję edukacyjną w naszym kraju, która dokonała się od 1989 roku, zapewniając coraz lepsze wykształcenie społeczeństwa. Jak jednak twierdzi, powszechnemu dostępowi do dobrej edukacji zagraża obecnie pogłębiająca się od 2014 r. luka zarobków nauczycielskich w stosunku do pozostałych płac. – Ponad połowa młodych nauczycieli myśli o zmianie zawodu, a coraz więcej dzieci z rodzin, które na to stać, przenosi się do szkół niepublicznych – wyliczał ekonomista.
Eksperci zgodzili się, że jeśli Polska ma nadal zmniejszać lukę rozwojową wobec najzamożniejszych, musi wrócić do źródeł swojego sukcesu. Były nimi: wolnorynkowe reformy, integracja europejska oraz sprawne instytucje stabilizujące obejmujące niezależny bank centralny dbający o stabilny poziom cen i reguły fiskalne zapobiegające nadmiernemu wzrostowi długu publicznego.
Pierwsza debata z cyklu “2023. Gospodarka ma głos” jest dostępna tutaj.
Drugiej debacie z cyklu towarzyszyło pytanie „Jak ustabilizować finanse publiczne?” a udział wzięli dr Ludwik Kotecki – Członek Rady Polityki Pieniężnej, dr Sławomir Dudek, prezes Instytutu Finansów Publicznych, a także dr Mateusz Szczurek z Europejskiej Rady Budżetowej.
Oceniając stan finansów publicznych, Sławomir Dudek nie pozostawił złudzeń: Czerwona kartka – oznajmił. Ekspert z rozczarowaniem ocenił, że oprócz wyprowadzania wydatków poza budżet (i poza kontrolę społeczną) by ominąć reguły budżetowe, stosowane są też inne kreatywne zabiegi księgowe: rozdawanie obligacji zamiast dotacji, pożyczki z Funduszu Rezerwy Demograficznej, pożyczki z budżetu, ogromne wydatki niewygasające. – To niszczenie konstytucyjnej rangi budżetu państwa – podsumował.
O konieczności dla większej przejrzystości finansów publicznych powiedział Ludwik Kotecki. Jak argumentował, bez tego wewnętrzna dyskusja o bezpieczeństwie finansów i właściwych dostosowaniach będzie fikcją.
Inną bolączką dla finansów publicznych jest inflacja. Mateusz Szczurek przypominał, że uporczywa i długotrwała inflacja hamuje realne inwestycje, hamuje konsumpcję i finalnie wzrost gospodarczy, a przez to negatywnie rzutuje na finanse państwa. – Fiskalne „korzyści” inflacji występują w krótkim okresie i znikają, fiskalne koszty inflacji są dużo trwalsze i w efekcie przeważają – powiedział.
Z debaty można było wysnuć następujące wnioski: trzeba naprawić system finansów publicznych, przywrócić ich przejrzystość, na serio traktować reguły, parlament i społeczeństwo, zająć się już dziś (mimo okresu wyborczego) i tak naprawdę wielowymiarowym problemem starzenia się społeczeństwa, zaplanować transformację energetyczną i zadbać o nasze bezpieczeństwo.
Druga debata z cyklu “2023. Gospodarka ma głos” jest dostępna tutaj.
Szczegółowe informacje dotyczące tematów kolejnych debat, harmonogramu oraz listy ekspertów zaproszonych do udziału w dyskusji będą udostępniane na stronie internetowej projektu oraz w “Rzeczpospolitej” i rp.pl.
Zachęcamy do śledzenia materiałów związanych z debatami w mediach społecznościowych pod hashtagiem #gospodarkamaglos2023.
Partnerami projektu są Fundacja Wolności Gospodarczej, “Rzeczpospolita”, rp.pl oraz Fundacja Arbitror.
Petru, Mentzen i inni “euroinfluencerzy”. Co się mówi o euro w Polsce...