Autor: FWG
Zachęcamy do przeczytania listu otwartego skierowanego do Ursuli von der Leyen, przewodniczącej Komisji Europejskiej. Wraz z przedstawicielami wolnorynkowych think tanków z całej Europy przedstawiamy konkretny plan reform systemowych, które mogą uwolnić potencjał naszego kontynentu i pozwolą nam dogonić światowych liderów.
Szanowna Pani Przewodnicząca,
Jesteśmy podbudowani Państwa determinacją w walce o konkurencyjność europejskiej gospodarki. My, przedstawiciele wolnorynkowych think tanków z całej Europy, od lat alarmujemy – Unia Europejska musi zintensyfikować swoją działalność, aby nie stać się globalnym outsiderem. Ale nie wystarczy bić na alarm – dlatego dziś przedstawiamy konkretny plan reform systemowych, które uwolnią potencjał naszego kontynentu i pozwolą nam dogonić światowych liderów.
Raport Draghiego jest jasny: nadmierna regulacja dławi europejski biznes, a brak otwartych rynków kapitałowych i usług spycha nas w przepaść. Europa przegrywa z USA i Chinami, co staje się coraz bardziej bolesne. Produkcja przenosi się do Azji i Ameryki Południowej, ponieważ unijne regulacje ESG i środowiskowe podnoszą koszty do absurdu. Technologie przyszłości – sztuczna inteligencja, obliczenia kwantowe i blockchain – rozwijają się gdzie indziej. Aż 80% globalnych transakcji finansowych jest obsługiwanych przez amerykańskie i chińskie fintechy, ponieważ w UE brakuje konkurencyjnej infrastruktury cyfrowej. To nie są prognozy, to rzeczywistość, która wymaga natychmiastowej reakcji.
Doceniamy Państwa wysiłki. Wydanie „Kompasu Konkurencyjności” ze stycznia 2025 r., zawierające 30 pomysłów na ograniczenie biurokracji i pobudzenie innowacji, jest obiecującym sygnałem. Pakiet Omnibus, który ma obniżyć koszty administracyjne firm o 25% w lutym i do 35% dla MŚP, jest obiecującym sygnałem. Jednolite przepisy dla spółek transgranicznych w zakresie upadłości, prawa pracy i podatków stanowią znaczący krok naprzód. Postrzegamy to jako chęć do działania.
Historia uczy nas jednak ostrożności: ambitne plany deregulacji pozostają na papierze od 1995 roku. Skupiamy się na rozwiązaniach systemowych, które nie utoną w morzu dobrych intencji.
Na czym polega problem? Nadmierne regulacje, fragmentacja rynku, bariery handlowe między krajami UE, brak jednolitego rynku kapitałowego i pełnej swobody świadczenia usług to tylko początek. Niestabilne, skomplikowane systemy podatkowe odstraszają inwestorów, zwłaszcza tych spoza Unii Europejskiej. Nadgorliwe regulacje ESG i klimatyczne tłumią innowacje i zabijają branżę, czyniąc nas mniej konkurencyjnymi w porównaniu z regionami o mniejszej biurokracji.
Nasze żądania są konkretne, wykonalne i – w rzeczywistości – sprowadzają się do jednego zdania: Europa potrzebuje wolnego rynku, a nie kolejnych dyrektyw!
Po pierwsze, proponujemy przełamanie monopolu legislacyjnego Komisji. Centralizacja władzy inicjatywnej w rękach Komisji odcina Unię od rzeczywistych problemów gospodarek narodowych. Po przegłosowaniu projektu w swoim parlamencie, każde państwo członkowskie powinno przedkładać Komisji konkretne regulacje do rozpatrzenia i głosowania w Parlamencie Europejskim. W ten sposób prawo unijne przestanie być oderwaną od rzeczywistości ideologią, a stanie się odpowiedzią na codzienne wyzwania, przed którymi stają firmy i obywatele od Portugalii po Polskę.
Po drugie, wzywamy do odblokowania jednolitego rynku usług i kapitału. Brak pełnej swobody usług i nieskonsolidowany rynek kapitałowy hamują wzrost gospodarczy. UE musi usunąć krajowe i ogólnounijne bariery, które blokują przepływ usług, przede wszystkim usług cyfrowych. Proponujemy harmonizację przepisów dla start-upów technologicznych i wprowadzenie „paszportu kapitałowego” dla firm inwestujących w więcej niż jednym państwie członkowskim. Europa potrzebuje własnej „Doliny Krzemowej”, a nie będzie jej miała bez płynnego dostępu do funduszy i rynków!
Po trzecie, wolimy deregulację od spirali regulacyjnej. Każda nowa regulacja powoduje dalsze koszty i komplikacje. Nadszedł czas na zmianę podejścia. Zamiast mnożyć regulacje, wprowadźmy zasadę „one in, two out” i regularny przegląd istniejących przepisów pod kątem ich wpływu na konkurencyjność, z udziałem przedsiębiorców, a nie tylko urzędników. Nadmierna biurokracja nie chroni klimatu ani pracowników – ona niszczy miejsca pracy!
Po czwarte, domagamy się rozsądnego podejścia do ESG i zielonej transformacji. Nie zaprzeczamy zmianom klimatycznym, ale obecne regulacje ESG są jak młot na orzechy – zbyt kosztowne i zbyt nieskuteczne. Proponujemy moratorium na nowe wymogi środowiskowe do czasu oceny ich wpływu na przemysł. Zamiast kar i nakazów skupmy się na zachętach: ulgach podatkowych dla firm inwestujących w ekologiczne innowacje i uproszczonych procedurach dla technologii niskoemisyjnych. Produkcja w UE musi być opłacalna – w przeciwnym razie przeniesie się tam, gdzie standardy są niższe.
Wreszcie – po piąte – trzeba mieć świadomość, że przedstawione tu rekomendacje to tylko wierzchołek góry lodowej – wybór obszernych propozycji, nad którymi od lat pracują nasze think tanki. Organizacje, które podpisały się pod apelem deklarują gotowość przygotowania konkretnych rekomendacji w oparciu o nasze wieloletnie działania analityczne i szereg raportów analizujących otoczenie prawne dla gospodarki Unii Europejskiej.
Pani Przewodnicząca, Europa stoi na rozdrożu. Decydujemy się na odważne reformy: prorynkowe, deregulacyjne, prorozwojowe, albo za dekadę obudzimy się jako gospodarcze muzeum, z nostalgią wspominające czasy świetności. Wierzymy, że pod Pani przywództwem UE wybierze przyszłość zamiast stagnacji. Nasze propozycje to nie mrzonki – to konkretny plan poparty analizami i doświadczeniem liderów myśli wolnorynkowej z całej Europy.
Liczymy na dialog i działanie tu i teraz.
Warsaw Enterprise Institute
Foro Regulación Inteligente
Taxpayers Foundation of Europe
We are Innovation
Conservative Institute of M. R. Štefánik
Libera Foundation
Prosum Foundation
Economic Freedom Foundation
„Narodziny współczesnej ekonomii”, Mark Skousen [LekturyFWG]