Autor: FWG
Jak każdy zainteresowany wie, Dania jako jedyne państwo w Unii Europejskiej nie przyjęła euro – jednolitego pieniądza europejskiego – na podstawie specjalnego zapisu traktatowego. Co więcej, status prawny euro w tym kraju jest zupełnie inny niż we wszystkich pozostałych państwach UE, w tym Polsce.
Wspomniany zapis to klauzula rezygnacyjna (opt-out), która polegała na tym, że do terminu pierwszej kwalifikacji państw UE do strefy euro (tj. do maja 1998 r.) królestwo to mogło powiadomić Radę UE, że nie przyjmie ono euro, nawet jeśli spełniłoby kryteria dobrego zarządzania gospodarką (kryteria konwergencji). Tak więc inaczej niż Polska, która nie może obecnie wejść do strefy euro, bo nie spełnia tych kryteriów, Dania – nawet gdyby je spełniała – wejść do tej strefy nie musi. Dania skorzystała z klauzuli rezygnacyjnej po referendum (we wrześniu 2000 r.), w którym niewielką przewagę uzyskały osoby, które obawiały się przyjęcia euro.
Co ciekawe, w pozostałym zakresie określony przez prawo unijne status Danii wcale nie różni się od statusu Polski. Polega on przede wszystkim na nieuczestniczeniu w tworzeniu i wykonywaniu jednolitej polityki pieniężnej strefy euro. Wyraża się także zwolnieniami z niektórych mechanizmów utrzymywania dyscypliny budżetowej (co jednak, w przypadku Danii, nie oznacza niezachowywania wymogów tej dyscypliny).
Wprowadzenie euro w innych państwach UE, w dodatku takich, z którymi Dania utrzymuje bardzo ożywione kontakty handlowe, spowodowało palącą konieczność dostosowania prawa krajowego do tego nowego stanu. Zasadnicze dostosowania zawarto w jednej ustawie uchwalonej w październiku 1998 r. Dokonano w niej wielu zmian w obowiązujących w tym kraju regulacjach dotyczących: obrotu dewizowego, zasad prowadzenia księgowości, prawa spółek, prawa podatkowego (zarówno materialnego, jak i procedur kontroli podatkowej), prawa bankowego oraz prawa dotyczącego niektórych usług finansowych.
Autorem artykułu jest prof. Artur Nowak-Far, doradca programowy ds. euro w Fundacji Wolności Gospodarczej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Cały tekst ukazał się na portalu Wyborcza.pl 17 kwietnia 2023 r.
Więcej treści dotyczących euro znajdziecie na stronie naszej kampanii kursnaeuro.pl
Wybory 2023: Apel – Czas na głos przedsiębiorców